Het verborgen geld (2013)

Gratis software, we kennen het al tientallen jaren als freeware op Windows en open source op Windows en met name Linux. Waar open source belangeloos wordt ontwikkeld, is dat bij freeware vaak niet. Veel freeware bevat namelijk reclame. Soms wordt software die begint als freeware snel omgedoopt tot shareware en de ontwikkelaar vraagt om een vrijwillige bijdrage. Met freeware en shareware (en open source) software valt het grote geld niet te verdienen, dus goede producten eindigen uiteindelijk als commerciële software. Als er al een gratis versie in stand wordt gehouden, is de functionaliteit dusdanig uitgekleed dat u eigenlijk wel moet kopen om er een bruikbare tool van te maken. Het is eigenlijk wel begrijpelijk, niets is voor niets in het leven. Zo bevat de gratis versie van de AVG antivirussoftware aanmerkelijk minder functionaliteit dat de commerciële versies. Nu heeft zelfs SpyBot de stap naar de commercie gemaakt. De freeware versie is eigenlijk niet eens meer de moeite van het installeren waard en lokt je steeds naar de betaalversies. Nu kost de versie voor thuis slechts 9.95, maar het is altijd nog duurder dan de meeste Apps op je iPhone. De zakelijk versie is nog een stuk duurder.

Freemium

Nee, de moderne game-ontwikkelaars op de mobiele apparaten doen dat veel slimmer. Die maken gebruik van het freemium softwaremodel. Hierbij is het spel helemaal gratis en compleet. Er wordt echter een frustratieniveau ingebouwd, waar u steeds mee wordt geconfronteerd: als u een level niet door komt, moet u een half uur wachten, soms een dag wachten, behalve als u een klein bedrag betaalt. Ook mag u tegen betaling van een klein bedrag extra hulpjes kopen (bijvoorbeeld boosts) of virtuele goederen die het spel soepeler doen verlopen of die u helpen gemakkelijker een level door te komen. Het gratis populaire spel Candy Crush Saga blijkt op deze wijze volgens bronnen dagelijks $850.000 binnen te halen, dankzij de vele miljoenen gebruikers. Gebruikers is hier de juiste term, want de betalende Candy Crusher’s zijn te vergelijken met verslaafden. App ontwikkelaars proberende de juiste drug te ontwikkelen, verspreiden deze massaal en gratis, en als men eenmaal verslaafd is, zal er betaald moeten worden. Dat lukt bij Candy Crush, bij Hay Day, Angry Birds, Clash of Clans, Mincraft, Smurfs’ Village en vele andere games.

AppStores en in-App kopen

Wat bijdraagt aan dit succes is de AppStore. Waar je om traditionele software te kopen nog een bedrag moet overboeken, een licentiesleutel krijgt en die moet installeren, is dat bij deze Apps niet het geval. Met prepaid kaartjes of een eenmalig ingevoerde credit card, is betalen simpel en je betaling meteen actief (dankzij de in-App aankoop).

Ligt daar ook de kracht voor het toekomstige bedrijfsmodel voor zakelijk software? Maak alle applicaties helemaal gratis, toegankelijk via een AppStore of via de cloud. Bouw frustraties in, waardoor gebruikers snel willen kopen en hou de prijs per frustratie laag. Bingo, het geld stroomt binnen. Stel u voor, Microsoft Word, gratis voor iedereen en alle functies beschikbaar. Maar u mag één afdruk per dag maken en eenmaal een spellingscontrole uitvoeren. Meer afdrukken: elke extra afdruk kost 19 cent. Vaker de spelling checken: elke spellingscontrole kost 19 cent. Spellingscontrole doet het in een tempo van 1 woord per seconde. Moet het sneller, koop een turbo boost van 99 cent. Wilt u niet betalen, dan kunt u morgen opnieuw gratis printen en de spelling controleren. Dit is betalen naar gebruik: software as a service maar met een verdienmodel wat niet gebaseerd is op een huurbedrag per maand en functionaliteit bijvoorbeeld gebaseerd op een standard, professional en premium editie.

Freemium als toekomst

Organisaties kunnen met het freemium moeilijk omgaan, omdat de kosten van een applicatie niet te budgetteren zijn. Toch is het een succesvol model in de game-industrie, dus we moeten niet opkijken als het dat voor zakelijke software ook staat te gebeuren. Nu zelfs Windows een AppStore bezit voor de nieuwe Apps, is het een kwestie van tijd voor een ontwikkelaar dit model gaat uittesten want de technologie ervoor is gereed.