De dure overname van XenSource door Citrix heeft gevolgen voor de namen van producten. Klanten hebben al moeite alles te volgen wat Citrix aan het doen is. Wat is er nu wel en niet gebundeld in de producten, en hoe heten ze vandaag ook alweer, en wat de versie is. Citrix Desktop Server was al hernoemd naar XenDeskop (en bestaat uit Desktop Server, Provisioning Server en XenServer). XenSource Enterprise heet nu Citrix XenServer. En nu wordt Citrix Presentation Server voor de zevende keer sinds de geboorte hernoemd. We zullen moeten wennen aan Citrix XenApp, want dat wordt de nieuwe naam voor Citrix Presentation Server.

Bent u ook zo benieuwd wat dit allemaal gaat beteken voor de namen van de andere producten? Blijven die bestaan of worden ze 'componenten'? Zou Citrix Access Essentials en de Access Gateway wel als naam bliven bestaan? 'Access' is immers al een tijdje wat Citrix niet meer als term gebruikt.  Als we toch gaan renamen, stil ik Citrix voor het drastisch aan te pakken en alles het Xen handelsmerk te geven. Laten we gaan spreken van XenEssentials, de XenGateway, XenStreaming, XenScaler, XenSight, XenProvisioning, XenPassword. Maar zo ver zal het niet gaan. Even een paar maandjes afwachten totdat het is uitgekristalliseerd. En dan nog een jaartje of wat totdat de documentatie is bijgewerkt en een jaar of twee totdat we weer een beetje aan het wennen zijn. Voelt u ook al een beetje branding-moeheid?

Citrix verhoogt per 1 september 2008 de prijzen van alle producten met maar liefst 10%. De prijzen die onder Subscription Advantage vallen gaan per 1 januari 2009 met 10 procent omhoog. Dit heeft alles te maken met het duurder worden van internationaal zaken doen en de dollar. Toch is het een twijfelachtige prijsverhoging. Is het niet gewoon een zaak van meer willen verdienen in een dynamische markt, een beetje over de rug van de klant? Waarom in een keer 10 procent? 10 procent is heel veel geld, en het brengt Citrix meteen in een negatief daglicht. Citrix had er ook voor kunnen kiezen de prijsverhoging door te voeren met een paar procent per jaar, dus in stappen.

Citrix is echter helemaal niet anders dan andere bedrijven in de IT markt. Apple staat al een tijdje in negatieve publiciteit omdat de prijzen in euro's gelijk zijn aan de prijzen in dollars. Maar ook SAP, Microsoft en Oracle doen pogingen om meer geld te vangen, net als Citrix en Apple. SAP verplicht klanten tot een duur Enterprise contact en Oracle verhoogt de softwareprijzen met 10 tot 20 procent (weliswaar in stappen) en Microsoft probeert al jaren klanten naar een duur Software Assurance onderhoud te sturen.

Wat al deze bedrijven gemeen hebben, is dat ze een mooi commercieel verhaal hebben om de dure software te verantwoorden, en dat veel klanten misschien wel mopperen maar gewoon braaf betalen. Het lijkt wel wat op het gewone leven: de hogere onroerend goed belasting, de dure brandstof, de huizenprijzen.... iedereen moppert maar betaalt.

Diverse bronnen maken melding van het gerucht dat Cisco of IBM van plan is Citrix over te nemen. De aandelen van Citrix zijn op een dag 7% gestegen. Het gonst al langer van dit soort overname geruchten. Hoewel beide bedrijven baat hebben bij de Citrix-technologie lijkt dit allemaal niet zo voor de hand liggend. Citrix is op eigen kracht hard aan het groeien en had over 2007 1,4 miljard omzet. Door verschillende overnames de laatste jaren en in het bijzonder in 2007, is het bedrijf groeit tot meer dan 4500 medewerkers. Citrix heeft het dus niet nodig. Is een vijandige overname mogelijk?

Het zou erg jammer zijn als Citrix wordt overgenomen en wordt opgeslokt door Cisco, IBM, of HP, Microsoft of andere megabedrijf. Maar waar rook is, hoeft nog geen vuur te zijn.

Voor beheerders is het grootste nadeel van Citrix, dat het bijna onmogelijk is namen en versies te volgen. Citrix heeft een reputatie opgebouwd om minstens elk jaar een paar productnamen te veranderen, een onderdeel gedeeltelijk te bundelen of een product op te laten gaan in een ander product. De naamsverandering van Presentation Server naar XenApp is niet de enige: zo heet de Citrix Presentation Server Console - die de laatste jaren ook al enkele malen van naam is veranderd - nu XenApp Advanced Configuration. Deze beheertool wordt geen “console” meer genoemd omdat de meeste functies al verplaatst waren naar de Access Management Console. 

De documentatie die voorheen in het Document Center te vinden was, is nu tevens beschikbaar als online Windows helpbestand, de XenApp Document Library genoemd. De XML Service wordt vanaf nu XML Broker genoemd.

De meest onhandige naamsverandering is die van de ICA client.

Citrix is in 2008 gestart met de term App Receiver. Dit is een client die u dient te installeren op de werkplekken en die in staat is toepassingen te ontvangen vanaf central e servers. De App Receiver wordt opgebouwd met een serie plug-in’s, en afhankelijk van de situatie zorgen deze plug-in’s voor het correct afhandelen van het type toepassing. Helaas is de App Receiver op dit moment vapourware en bestaat deze niet. De plug-in’s bestaan wel, want dat zijn de aloude bekende clients van Citrix.

Server-based computing heet nu server-side applicatie virtualisatie. Om dit concept te gebruiken is een client op de werkplek nodig. Voor Microsoft terminal server is dat de Remote Desktop Client (RDC) die gebruik maakt van het RDP-protocol en voor Citrix XenApp is dat de ICA-client. De actuele ICA-client in XenApp 5.0 is versie 11.0 (oktober 2008). Deze is van naam veranderd en wordt nu officieel de Citrix XenApp Plugin for Hosted Apps genoemd. Deze Plug-in bestaat uit drie componenten. De eerste heet  Citrix XenApp (voorheen de Program Neighbordhood Agent) en is de primaire client en vervangt de Program Neighborhood als primaire client). De naam “Citrix XenApp, component van Citrix XenApp Plugin for Hosted Apps” is niet echt slim gekozen. De totale naam is veel te lang, de naam van de component zelf is gelijk aan het hoofdproduct (Citrix XenApp) en eigenlijk onbreekt de term plug-in in de naam. De tweede component van de Citrix XenApp Plugin for Hosted Apps is de Citrix XenApp Web Plugin, voorheen de Web client genoemd. Deze client is een plug-in voor de browser die het mogelijk maakt centrale XenApp-toepassingen te draaien in de browser of gestart vanuit de browser. Ook nu is de naam verwarrend, omdat de App Receiver plug-in in de praktijk een browser plug-in is. De derde component van de Citrix XenApp Plugin for Hosted Apps is Program Neighborhood. De is de ICA-client met de gebruikersinterface om handmatig sessies en gepubliceerde toepassingen te configureren. Deze component is niet van naam veranderd. 

De komende maanden gaat Citrix stevig aan de slag om de nieuwe strategie te promoten. Citrix heeft vele tientallen producten en diensten, en om deze beter in de markt te zetten, krijgen een aantal ervan een belangrijke rol binnen application delivery toebedeeld, en andere zullen we wat minder herkenbaar terugzien. Hierbij krijgt Presentation Server een veel dominantere rol als voorheen, en wordt ´application delivery´ grotendeels gekoppeld aan het server-based computing product. De strategie en hoe de producten hierin passen zullen later in meer detail worden toegelicht in het zomernummer van NetOpus over server-based computing en application delivery en in de aanvulling op het praktijkpakket,

Het product Citrix Presentation Server Standard Edition komt te vervallen. Dit instapproduct van de familie wordt zeer weinig gebruikt omdat een relevante component voor Load Balancing ontbreekt. Zelfs kleinere organisaties hebben toch vaak behoefte aan deze vorm van redundantie en kiezen daarom voor Citrix Presentation Server Advanced Edition. Bovendien heeft Citrix een ander MKB-product namelijk Citrix Access Essentials. Hiervan komt een nieuwe versie uit die Load Balancing ondersteund, waardoor de behoefte aan de Standard Edition helemaal komt te vervallen. De nieuwe Access Essentials is wel nog steeds beperkt tot 75 named users. Citrix Presentation Server Advanced Edition krijgt een nieuwe release, versie 4.5. Dit lijkt een minor update, en dat is het eigenlijk ook, maar het grote voordeel is dat het hierdoor voor bestaande klanten gemakkelijker toegankelijk is en sneller geadopteerd zal worden. Aan versie 4.5 zijn verschillende functies toegevoegd, onder andere voor 2D graphics versnelling. Meer over de nieuwe features leest u later in de aanvulling van het praktijkpakket en in het NetOpus zomernummer over server-based computing en application delivery. Citrix Presentation Server Enterprise Edition komt eveneens in een nieuwe release 4.5 en bevat als vanouds componenten als Resource Manager en Installation Manager. De ontwikkeling van deze twee componenten staat echter op een laag pitje, omdat er twee opvolgers voor zijn, die standaard zijn opgenomen in het nieuwe Presentation Server product Citrix Presentation Server Platinum Edition: Citrix EdgeSight en Citrix Streaming Server. Streaming server zit ook in de Enterprise editie. Op de website van Citrix staat een overzicht van welke onderdelen in welke versie beschikbaar zijn.

Op zich is dit een heel vreemde keuze, om een nieuwe versie uit te brengen die boven de Enterprise versie wordt gepositioneerd. Zijn er nog grotere organisaties dan ´Enterprises´? Het was slimmer en begrijpelijker geweest als de drie bestaande productnamen gebruikt waren met simpelweg toegevoegde functionaliteit, zoals die nu in de drie producten is opgenomen. Omdat in Citrix Presentation Server Platinum Edition EdgeSight, Streaming Server, Password Manager evenals een Universal licentie voor de Citrix Access Gateways is opgenomen, komt de Access Suite te vervallen. Of eigenlijk zou u kunnen zeggen dat de Platinum Edition de nieuwe ´suite´ van Citrix is, echter met meer componenten. De Platinum Edition gaat 600 dollar per concurrent user kosten. De Enterprise Edition kost 450 dollar en de Advanced Edition 350 dollar per concurrent user. De producten kunnen aangevuld worden met extra client-licenties, om de componenten ook te mogen gebruiken op werkplekken. De meegeleverde licenties voor Edgesight, Streaming Server en Password Manager zijn beperkt tot het gebruik voor Presentation Server doeleinden. De client-licentie maken het zeer eenvoudig tegen bijbetaling de dan toch al bestaande infrastructuur uit te breiden naar de fysieke werkplek. Merk op dat de Platinum Edition niet een enkele server-oplossing is. Zelf kleinere bedrijven zullen Streaming Server en de Edgesight database net als andere Citrix componenten als de IMA data store of de Web interface webserver op aparte servers implementeren.

Een ander nieuw product is Citrix Desktop Server. Dit is een uitgeklede versie van Presentation Server, die alleen in staat is om volledige desktops te publiceren, dus geen individuele toepassingen. Hierop is tevens de Desktop Broker aanwezig, om via de ICA-client de gebruikers door te sturen met de RDC-toepassing en het RDP-protocol naar Blade PC´s en Virtual Machines voorzien van Windows XP Professional of Windows Vista. Alle drie de opties bieden alleen toegang tot volledige bureaubladen, en passen bij de vele initiatieven die een gevolg zijn van VMware´s Virtual Desktop Infrastructure, VDI, dat overigens bij andere bedrijven als Citrix een andere marketing term heeft gekregen. De desktop broker blijft ook gewoon beschikbaar voor Citrix Presentation Server.

De drie Citrix Access Gateways krijgen een update. De voornaamste is die op de Access Gateway Enterprise Edition, als enige van de drie gebaseerd op het afwijkend platform van Netscaler. Op deze UNIX appliance is een variant van Advanced Access Control (voorheen MSAM, NFuse Elite) geimplementeerd, waardoor ook hierop geavanceerde toegangscontrole en integratie met Presentation Server mogelijk wordt. Ondanks dat de AAC niet Windows-gebaeerd is, heeft het toch de bekende look-and-feel en wizards meegekregen van AAC op Windows.  De Advanced Edition van de Access Gateway blijft gewoon voorzien van AAC dat op een aparte achterliggende Windows-server geinstalleerd moet worden. Het lijkt een kwestie van tijd, eer deze functie ook op de Advanced Editie toegevoegd zal worden (intern dus niet op een extra server). De prijzen van de gateways zijn veranderd, soms ietsje hoger, maar vooral de Enterprise versie is sterk in prijs verlaagd.

De nieuwe versie van de Citrix WANscaler zal ook ICA virtual channels gaan ondersteunen. Dit is een ernstig gemis in de huidige versie en een nadelig aspect in vergelijking met concurrenten, die wel binnen het ICA-protocol in staat zijn te differentieren.

Dit zijn veel ontwikkelingen, en ik hoop dat u net als ik staat te springen de producten te bekijken en beoordelen. Vooral Presentation Server Platinum Edition staat hoog op het verlanglijstje.