De community rondom virtuele appliances
VMware heeft niet zo heel lang geleden de VMware Player gelanceerd, een gratis product waarmee een virtueel systeem gedraaid kan worden. U download de player en een virtuele schijf erbij, en hebt meteen een computer draaien met een voor een specifiek doel geconfigureerd besturingssysteem. Deze virtuele appliances maken een goede kans om een cultstatus te verwerven en trekken een grote belangstelling. Naast een handige browser appliances, complete Linux- en OpenBSD-omgevingen zijn hier onlangs de OpenACS web application toolkit, de IPCop firewall appliance, het Syllable en het ReactOS besturingssysteem aan toegevoegd. De virtuele appliances vindt u op http://www.vmware.com/vmtn/vm/community.html. Virtuele appliances die niet uit door de 'gemeenschap' zijn aangedragen maar door organisaties, zijn te downloaden op http://www.vmware.com/vmtn/vm. De VMware Player zelf is te downloaden op http://www.vmware.com/download/player.
Eind 2005 was de VMware Player al meer dan 700.000 keer gedownload; de browser appliance was al meer dan 150.000 maal gedownload. Merk overigens op dat de virtuele systemen en virtuele appliances ook in de gewone VMware Workstation en de andere virtualisatieproducten van VMware functioneren. Ook VMware Workstation heeft een stap voorwaarts gemaakt. In VMware Workstation 5.5 worden 64-bit besturingssystemen ondersteund op AMD Athlon 64 processors en op systemen met Intel EM64T ondersteuning, waardoor 32-bit en 64-bit systemen tegelijkertijd kunnen draaien op dezelfde hardware. Verder is (experimentele) ondersteuning toegevoegd voor two-way Virtual SMP om een virtuele machine met twee processors te laten werken.
VMware GSX Server is dood, lang leve VMware Server
VMware heeft besloten de nieuwe versie van GSX Server (zie het themaboek 'Virtuele systemen') gratis op de markt te brengen. Het nieuwe product, waarvan nu al de bèta te downloaden is, heet VMware Server. Bestaande klanten van GSX Server kunnen hun virtuele machinepark dus nu gratis uitbreiden en bovendien alle bestaande GSX Servers gratis opwaarderen naar de nieuwste release, zodra de definitieve versie van de software gereed is. Een opmerkelijke stap van VMware, of een logische evolutie? Als we hierover filosoferen, dan is het een doordachte zet van VMware. Immers, het goed lopende massaproduct VMware Workstation zorgt voor veel naamsbekendheid, tevreden ontwikkelaars, testers, beheerders en andere groepen computergebruikers. Met de gratis VMware Player dat als kleine zusje van VMware Workstation kan worden beschouwd zal de populariteit van VMware Workstation alleen maar toenemen. Concurrent Microsoft met Virtual PC heeft het nakijken en is tot op heden een duidelijke verliezer in dit proces. Met het loslaten van de gratis VMware Server op de markt, kan VMware erin slagen de servermarkt stevig te bewerken. Ook hier is naamsbekendheid en marktpenetratie veel belangrijker dan het verlies aan inkomsten dat optreedt als gevolg van het gratis maken van het product. Microsoft is weer de verliezer. Waarom zou u immers nog Virtual Server kopen als het vergelijkbare VMware Server volledig gratis is, met misschien nog wel meer functionaliteit. Microsoft kan weinig doen dan ook hun product anders positioneren, en we zullen de komende maanden zien of hier enige beweging in komt. Microsoft is misschien zelf wel de schuldige aan deze stap van VMware. Immers, ligt het in de lijn der verwachting dat Microsoft Virtual Machine technologie standaard op gaat nemen in de volgende Windows Server-versies, en processorfabrikanten gaan ondersteunende technologie in de chips ondersteunen. Op het moment dat Microsoft zover is, zou VMware GSX Server op houden te bestaan. Maar VMware pakt het slim aan door deze stap al te maken ver voor dat Microsoft zover is. Relevant bij al deze ontwikkelingen is dat paradepaardje VMware ESX Server een veruit superieur product is, zonder enige concurrentie. Met de krachtige Virtual Infrastructure beheeromgeving en vooral VMotion is VMware absolute leider in de markt van virtuele systemen. Met VMotion is het mogelijk draaiende systemen met actieve eindgebruikers te verplaatsen naar een virtueel systeem op andere hardware. De voordelen die hiermee gepaard gaan voor onderhoudsproblematiek in de 24x7 datacenters en reactief en proactief beheer zijn enorm. Bovendien zullen Windows-gebaseerde oplossingen als het eigen VMware Server, Microsoft Virtual Server of de in Longhorn opgenomen virtualisatielaag nog jaren achterlopen op het op een bedrijfseigen besturingsomgeving gebouwde VMware ESX Server en de Linux-gebaseerde beheertools die erbij horen. Met de toename van de populariteit en acceptatie van virtualisatie in datacenters, gedreven door de nieuwe VMware Server en Microsoft Virtual Server, zullen veel organisaties uiteindelijk kiezen voor de krachtige VMware ESX Server en de Virtual Infrastructure van VMware. En zo komt VMware toch nog aan zijn inkomsten, want ESX Server is in aanschaf zeker niet goedkoop omdat kwaliteit simpelweg geld kost. Maar we weten als server-based computing aanhangers al lang dat de aanschaf niet zo relevant is, het gaat om total cost of ownership en return on investment en daar komen de producten van VMware goed uit tevoorschijn.
Virtualisatie op blades
Werkt u nog met traditionele servers (in 19" racks ingebouwde machines of servers in tower modellen) dan is het slim om eens naar blades te kijken. Blades bieden de mogelijkheid om bepaalde onderdelen te delen, zoals voedingen en een backplane, en zijn erg flexibel om te vervangen of op te schalen. Met blade beheersoftware, zoals software van Altiris wat door HP bij blades (en thin clients) wordt meegeleverd, is het mogelijk om dynamisch server toe te voegen, te verwijderen, her in te zetten enzovoort naar gelang de behoefte op enig moment. Blades vormen een mooie oplossing voor het consolideren van servers in datacenters en het verlagen van de kosten. Feitelijk zijn blades een vorm van virtualisatie. Immers, het maakt niet zoveel meer uit of u één of vier databaseservers nodig hebt, de blade management software zorgt er zelf voor dat servers bijgeschakeld worden indien nodig, zonder dat eindgebruikers er iets van merken.
Server-based computing (op zichzelf al een variant op het thema virtualisatie) op blades is steeds meer toegepaste architectuur. Het automatisch bijschakelen van een terminal server uit een pool van blade servers bij performance problemen, het dynamisch toekennen van terminal servers aan afdelingen of divisies naar gelang de behoeftes op dat moment vormen een bijzondere extra dimensie en heeft nogal wat extra voordelen. Het gebruik van virtual machines op blades ligt misschien minder voor de hand als u VMotion wilt gebruiken. Hierbij is een supersnelle dedicated netwerkverbinding tussen VMware ESX Servers (draaiend op blades) noodzakelijk. Dell heeft een white paper gepubliceerd waarin dit getest is. Het blijkt dat het werken met VMotion ook goed functioneert op blades, waar het aantal netwerkadapters per server gelimiteerd is en gedeeld wordt. Dit opent ondenkbare mogelijkheden. Stelt u zich een eens omgeving voor met een honderdtal blade servers ingebouwd in een 19" rack. Deze servers vormen uw server-based computing infrastructuur voor duizenden eindgebruikers, bestaande uit terminal servers met Citrix Presentation Server met Citrix load balancing, webservers voorzien van Web interface en Network Load Balancing, SQL Servers voor de Citrix IMA Data Store en als database voor RES PowerFuse, dedicated Data Collectors en enkele licentieservers voor Microsoft terminal services en de Citrix software. Blade management software voegt aan deze fysiek compacte infrastructuur dynamische mogelijkheden toe om machines toe te voegen, te vervangen en te onderhouden zonder dat iemand dit merkt. Door elke blade ook nog een virtueel te maken met VMware ESX Server bouwt u de ultieme virtuele omgeving. Virtuele toepassingen op farms van Citrix Presentation Server, die draaien op live verplaatsbare virtuele machines die fysiek weer beheerbaar zijn met blade management software. Voeg er nog applicatie streaming aan toe om de terminal servers van de juiste software te voorzien en het plaatje is bijna compleet. En als u er ook nog eens voor zorgt dat u deze kast dubbel uitvoert in twee datacenters, dat u de opslag op een SAN plaatst kan er weinig meer gebeuren. Enkele duizenden eindgebruikers binnen uw organisatie werken op een enkele 19" kast in uw datacenter, met 100 procent beschikbaarheid en optimale prestaties.
Helaas wordt het geheel, hoe flexibel en fysiek compact het ook wordt, een technisch hoogstandje dat zeer complex is om te beheren. De combinatie in een enkele omgeving van blade-technologie, blade management software (zoals Altiris), een SAN, server-based computing (met bijvoorbeeld Citrix software) én servervirtualisatie (met VMware ESX Server en VMware VMotion) en applicatie-streaming is nog door weinig beheerders te bevatten.
Wie streamt er nog niet?
Nu Citrix sinds iForum 2005 in Orlando de term virtuele applicaties is gaan gebruiken voor de met Presentation Server aangeboden toepassingen en met project Tarpon een virtualisatieproduct voor werkplekken en terminals server à la Softricity aan het ontwikkelen is, zult u merken dat er meer fabrikanten het goede idee van Softricity's Softgrid gaan overnemen. Zo komt onder meer Altiris met SVS op de markt te komen, het Software Virtualization System (SVS) dat eveneens toepassingen in een omgeving draait waarbij het Windows-register en -bestandssysteem worden nagebootst.
Softricity heeft een aantal jaren voorsprong, maar is geen simpel product en qua moeilijkheidsgraad vergelijkbaar met toepassingen voor softwaredistributie. Bovendien is het product niet goedkoop en wordt er in Nederland meer over gepraat dan er grootschalige implementaties worden uitgevoerd. Het proces om dit virtuele concept in te voeren lijkt veel op het introduceren van server-based computing of enterprise desktopmanagement. In aankooptrajecten concurreert het met, maar is het ook aanvullend op deze twee andere oplossingen. Doordat bekende softwareontwikkelaars met een grote installed base in hun marktsegment soortgelijke technologie willen ontwikkelen, kan positief uitpakken voor Softricity doordat de bekendheid van de technologie versneld kan worden en voor eindgebruikers omdat Softricity wellicht uiteindelijk met de prijs iets moet gaan doen.
Hoewel het doel van deze oplossingen hetzelfde is, namelijk het vereenvoudigen van installatie en onderhoud, stabiliteit en het voorkomen van applicatieconflicten op Windows-omgevingen, zijn de technische details nogal verschillend. En het vergelijken ervan en het vaststellen van plussen en minnen zal net zo ingewikkeld zijn als het vergelijken van HOBLink JWT, Citrix Presentation Server en Microsoft terminal server. De eerste gevechten zijn al begonnen: Softricity is op de website begonnen met een eerste (niet zo sterke) 'Approach Comparison' tussen SoftGrid en Citrix project Tarpon en de Altiris-oplossing.