Het weghalen van het startmenu en het introduceren van de Metro-interface is volgens mij het domste wat Microsoft ooit gedaan heeft voor laptops en desktops. Zoals we in de vorige ICT highlights zagen, is dat gelukkig gemakkelijk te herstellen. Maar er lijkt nog iets verdwenen: Safe mode. Tijd voor een nieuwe laptop. En wel een flinke laptop die als desktopvervanger dienst kan doen. Dit is een scenario waar organisaties meer en meer over denken. Enkele jaren geleden was het eigenlijk niet mogelijk een betaalbare laptop te kopen die én redelijk portable was, waarvan de accu een redelijke levensduur had én die redelijk in staat was grafische applicaties te gebruiken. Tegenwoordig is dat wel mogelijk. Met de nadruk op ‘redelijk’ want concessies maakt u altijd. Een moderne Dell laptop met een nette accuduur, een ontwerp waar u mee gezien kunt worden (en eerlijk gezegd, lijkt het model op een ietwat dikkere Macbook Pro), niet al te zwaar maar met een snelle processor, een 32GB SSD schijf om het opstarten te versnellen en een tweede grafische kaart voldoet aan alle eisen. Het apparaat is geleverd met Windows 8. Er lijkt in Windows 8 nog iets verdwenen naast het startmenu: de bekende Safe mode (afbeelding 1). Normaal komt u hier niet achter, totdat er iets mis is en de safe mode noodzakelijk wordt om een herstelactie uit te voeren. Noodzakelijk was het op de nieuwe laptop al snel.

Na een supportcall met Dell werd mij geadviseerd een nieuwe driver te installeren voor de tweede grafische kaart, omdat die problemen vertoonde en niet altijd herkend werd. De laptop maakt namelijk gebruik van de optimus-technologie van NVIDIA, waarbij het per applicatie mogelijk is automatisch de gewenste GPU te kiezen. Dat was snel gebeurd, na opstarten verschijnt binnen 10 seconden het grafische inlogscherm en na inloggen ging het beeld op zwart. De grafische driver of een fout in het profiel ligt dwars.

Normaal zou u in safe mode booten door F8 in te houden direct aan het begin van het bootproces en dan een karaktergebaseerd menu krijgen om te kiezen uit enkele herstelopties. Maar dat werkt niet meer, terwijl het wel heeft gewerkt in Release Candidates van Windows 8. Dat wordt Googlen en geen enkel forum schijnt op dat moment een antwoord te hebben. Alle suggesties van opstarten met toetsencombinaties doen niets, van F5, F8, F2, DEL, Shift+DEL. Het viermaal uitschakelen van het systeem meteen na het inschakelen, wat een Dell supportmedewerker op een Dell form suggereerde, heeft geen effect.

Toch is er een soort van Safe mode, die wordt nu Recovery mode genoemd. Recovery mode start vanzelf als een Windows 8 problemen heeft met opstarten. Dit moet het oplossen van opstartproblemen voor reguliere PC-gebruikers sterk vereenvoudigen. Maar als een PC wel opstart, hebt u daar niets aan, zoals in dit geval met de laptop. De tip om met msconfig.exe safe mode in te schakelen (afbeelding 2) werkt natuurlijk eveneens niet omdat inloggen niet lukt en een commando intikken niet mogelijk is. Hou er bij deze methode ook rekening mee dat de PC nu voor altijd in safe mode start, totdat u deze optie weer uitschakelt.

De nette manier om Safe mode te kiezen is door de muisaanwijzer rechtsboven in het scherm te plaatsen, op Settings te klikken en vervolgens rechtsonder in het scherm op Change PC settings te klikken. Onder PC-instellingen klikt u op General, bladert naar beneden tot het blokje Advanced Startup waar u op Restart now klikt. Er worden vervolgens enkele opstartmethodes getoond. Klik hier op Troubleshoot en in het volgende scherm op Windows Startup Settings. Daarna klikt u op Restart en de PC herstart in safe mode. Deze mode is niet karaktergebaseerd maar grafisch.

De vraag is werkt dit dan bij problemen met onze grafische kaart? En hoe start u die recovery mode op? Een tip op de forums is dat u Shift moet inhouden en een paar keer op F8 moet drukken op het moment dat de BIOS aan het starten is. Helaas, dit werkt ook niet omdat de nieuwe PC geen BIOS meer heeft en start bovendien door de SSD-technologie zo snel op dat u altijd te laat bent met deze toetsen. Moderne PC’s hebben in plaats van een BIOS een – wat u mini-besturingssysteem zou mogen noemen – UEFI ROM met secure boot. Deze lijkt niet te overrulen met Shift+F8, maar bewijzen hiervoor heb ik nog niet kunnen vinden. UEFI staat voor ‘Unified Extensible Firmware Interface’ en is een norm voor veilig booten waar Intel en Microsoft een belangrijke ontwikkelbijdrage aan geleverd heeft. Blijft dus de vraag over hoe we dit specifieke probleem oplossen.

De oplossing blijkt zeer simpel. In het inlogscherm klikt u op het power-knopje, houdt de Shift-toets ingedrukt en kiest vervolgens Restart. De PC herstart nu en toont de grafische safe mode zoals eerder beschreven. U kunt dan als vanouds met of zonder netwerk starten, (grafische) drivers verwijderen als dat nodig is en meer. In ons geval werkte alleen een System Restore. System Restore is toegevoegd aan de recovery mode van Windows 8. En dat kwam goed van pas. Probeer zelf Safe mode uit op uw eigen systemen met Windows 8. Omdat er verschillen zijn tussen merken en modellen is het handig vooraf te weten hoe u Safe mode initieert op al uw configuraties.

Apple komt naar verluid zeer binnenkort (27 januari) met een Tablet PC. De geruchten hierover zwellen aan. Het apparaat zou de iSlate moeten gaan heten. Zoals altijd is Apple een kei in het geheim houden van nieuwe ontwikkelingen. Wordt het een netbook gebaseerd op de MacBook? De kans is groter dat het een grote broer van de iPhone wordt, met aanraakscherm, het besturingssysteem van de iPhone. Apple schijnt verschillende ontwikkelaars die software aanbieden op de AppStore te hebben gevraagd een versie van de software te maken voor een groter scherm. Op de website http://www.islated.nl zie je al de (verwachte of gehoopte) specificaties van de iSlate. Een stuk of 20 voorbeeldontwerpen zoals menigeen hoopt en gokt dat ze eruit gaan zien, zijn hier te bekijken.

Maar Microsoft is samen met HP concurrent Apple voorgegaan met de HP Slate. Een tablet PC met aanraakscherm en zonder toetsenbord en ook andere (ruim 20) fabrikanten tonen al van dit soort apparaten. Wordt de Slate de werkplek van de (nabije) toekomst? Tablets met aanaakschermen zijn helemaal niet nieuw, maar komen dankzij Apple nu enorm in de belangstelling. Als de bediening en gevoeligheid van het aanraakscherm, en de grafische interrface zo goed worden als de iPhone kon dit type apparaat wel eens een hit worden, ook zakelijk. 

Netbooks zijn zakelijk bekeken ondingen. Te kleine schermen, te trage processor, te slechte graphics, te weinig schijfruimte. Maar het belangrijkste: ze zijn onbeheerbaar (ook door het vaak afwijkende besturingssysteem) en ze zijn nauwelijks in staat anti-virussoftware te draaien en ondersteunen niet de meeste zakelijke toegangsoplossingen.  De meeste netbooks worden dan ook verkocht voor de thuismarkt. Velen komen er uiteindelijk van terug omdat ze door de relatief lage prijs erin getrapt zijn, maar ook de nadelen ervan beginnen te ervaren. Netbooks zijn vaak extra systeempjes naast de al bestaande laptop of desktop, als tweede systeem dus. Ze worden al een tijdje "gratis" aangeboden als je bepaalde telecomabonnementen afneemt.

Netbooks zijn thuiswerkplekken voor de "cloud": online applicaties gebruiken gaat er heel redelijk mee (hoewel er netbooks zijn waarmee ook dat onmogelijk is doordat ze een niet-Intel compatibele processor en Linux draaien waardoor de meeste plug-in´s voor de browser het niet doen). Een briefje tikken met OpenOffice gaat uiteraard ook prima, maar printen naar je netwerkprinter thuis is soms al wat ingewikkelder.

U merkt, ik ben helemaal geen voorstander van netbooks. Ik verwacht zelf dat de netbook vroegtijdig aan zijn einde komt en wordt vervangen door aan de ene kant volwaardige goedkopere en dunne laptops die de genoemde problemen niet kennen. Ze zijn dan ook zakelijk te gebruiken omdat ze beter beheerd of gecontroleerd kunnen worden. Aan de andere kant verwacht ik apparaten die dichter bij de smartphone liggen, de eerste smartbook is al aangekondigd. Dit zijn dan eerder telefoons met besturingssystemen en functies die we ook op telefoons zien.

Bedrijven die hun netwerk dusdanig hebben ingericht dat toepassingen op het netwerk draaien (op een terminal server, XenApp farm, webgebaseerd of een enkeling wellicht met een VDI-oplossing) zouden netbooks zakelijk kunnen toestaan. Immers zijn alle zakelijke toepassingen te gebruiken mits er een RDC of ICA client op de netbook aanwezig is of geinstalleerd wordt. In dit Bring Your Own Computer model maakt de fysieke werkplek immers niet zo heel veel uit. Uiteraard moet er op het netwerk wel aan enige policies worden voldaan en is end-point-security verplicht. Alleen in dit zakelijke model zou het gebruik van de prive netbook zakelijk mogelijk zijn.

De werk/leven-balans anno 2008

Bij de meeste organisaties heeft gemiddeld elke medewerker een PC, die veelal Windows draait. De PC is persoonlijk en wordt in meer of mindere mate centraal beheerd door de IT-afdeling. Drijfveren als beheerproblematiek, een hoge TCO, ontevredenheid met Windows, het thuis of mobiel moeten kunnen werken en het samengaan van werk en privé zorgen voor een zoektocht naar verandering van dit werkplekmodel.

Windows is het dominante besturingssysteem op nagenoeg alle PC´s. Veel organisaties blijken in de praktijk heel tevreden met Microsoft en haar producten. Klachten over Windows als zou het bijzonder instabiel en onveilig zijn, zijn slechts deels terecht, want ook alternatieve besturingssystemen moeten worden gepatched en kunnen crashen. Toch zoeken organisaties al jaren naar oplossingen om het beheer van werkplekken te vereenvoudigen en de toepassingen daarop flexibeler aan te bieden. Deze op het eerste gezicht tegenstrijdige eisen worden ingevuld met een set van bestaande en nieuwe oplossingen voor application delivery en desktop delivery. De keuze voor de werkplek kan hierdoor volledig vrij worden gelaten: de geboorte  van “de vrije werkplek” is een feit! Lees het  artikel in de september editie van NetOpus.

De Sun Ray-oplossing voor server-based computing draait op Solaris of Linux en bestaat uit een combinatie van serversoftware met ‘ultra thin clients’. Op de thin clients is helemaal geen software geïnstalleerd (in tegenstelling tot de thin clients uit de Windows-wereld). Het grootste verschil voor de eindgebruiker is dat bij de Sun Ray-oplossing gewerkt wordt met een Solaris of Linux desktop en niet met een Windows desktop. Via een RDC-client of ICA-client op de server kan door tweetrapstoegang wel toegang worden gegeven tot Windows-toepassingen. Sun heeft twee nieuwe thin clients op de markt gebracht, die nu zijn omgedoopt tot ‘virtual display clients’. De Sun Ray 2 is het nieuwe instapmodel. De Sun Ray 2FS is een high-end virtual display client, met een ingebouwde fiber-optic connector en poorten om twee beeldschermen te kunnen aansluiten. Hij ondersteunt ook een hogere schermresolutie van 1900x1200 dan de Sun Ray 2. Sun wijst speciaal op het lage stroomverbruik van vier Watt tegenover rond de 80 watt voor een gewone PC. De Sun Ray 2 en de Sun Ray 2FS kosten respectievelijk 249 dollar en 499 dollar.